Η κατανάλωση αλκαλικού νερού έχει γίνει μια δημοφιλής τάση, με πολλές εταιρείες να ισχυρίζονται ότι προσφέρει ποικίλα οφέλη, από τη βελτίωση της ενυδάτωσης έως την πρόληψη χρόνιων ασθενειών. Τι είναι όμως το αλκαλικό νερό και έχει όντως οφέλη;
Οι ουσίες που είναι αλκαλικές έχουν υψηλό pH, ενώ τα οξέα έχουν χαμηλό pH. Το αλκαλικό νερό έχει συνήθως επίπεδο pH μεταξύ 8 και 9, υψηλότερο από εκείνο του κανονικού πόσιμου νερού, το οποίο είναι συνήθως «ουδέτερο» γύρω στο 7. Το νερό μπορεί να γίνει αλκαλικό όταν ρέει πάνω σε βράχους και παίρνει αλκαλικά ορυκτά, ή μπορεί να παραχθεί τεχνητά μέσω ηλεκτρόλυσης, μια διαδικασία κατά την οποία φιλτραρισμένο νερό περνάει μέσα από μια συσκευή που διαχωρίζει το νερό σε αλκαλικά και όξινα ρεύματα. Το αλκαλικό ρεύμα περιέχει μέταλλα όπως ασβέστιο, μαγνήσιο και κάλιο.
Όταν καταναλώνεται, είναι απίθανο το αλκαλικό νερό να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στον οργανισμό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τη στιγμή που έρχεται σε επαφή με το στομάχι, το pH του εξουδετερώνεται από την οξύτητα των γαστρικών υγρών, τα οποία έχουν pH 1,5 έως 3,5.
Τα διττανθρακικά στο νερό αντιδρούν με το γαστρικό οξύ σχηματίζοντας νερό και διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο στη συνέχεια εκρέει. Τα μέταλλα του νερού απορροφώνται στο λεπτό έντερο και εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος, όπου το pH διατηρείται σταθερά μεταξύ 7,35 και 7,45 χάρη στους πνεύμονες και τους νεφρούς. Η περίσσεια ανόργανων συστατικών στο αίμα φιλτράρεται από τα νεφρά και αποβάλλεται. Έτσι, η κατανάλωση αλκαλικού νερού είναι απίθανο να «αλκαλοποιήσει» σημαντικά τον οργανισμό. Επιπλέον, οι επιστημονικές μελέτες σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις του αλκαλικού νερού στην υγεία είναι περιορισμένες και συχνά ασαφείς.
Μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες δείχνουν ότι το αλκαλικό νερό μπορεί να αδρανοποιήσει την ανθρώπινη πεψίνη, ένα πεπτικό ένζυμο. Στην όξινη παλινδρόμηση, η πεψίνη φτάνει στο λαιμό και βλάπτει τους ιστούς, οπότε σε αυτό το πλαίσιο, η αδρανοποίηση της πεψίνης μπορεί να ακούγεται ευεργετική. Αλλά στο στομάχι, αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να διαταράξει την πέψη, κάτι που θα ήταν ανεπιθύμητο.
Έρευνες σε ζώα έχουν δείξει πιθανά οφέλη, όπως αυξημένη διάρκεια ζωής και απώλεια βάρους, σε ζώα που κατανάλωναν αλκαλικό νερό για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Όμως οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να εξηγήσουν τους μηχανισμούς πίσω από αυτές τις επιδράσεις, οπότε δεν είναι σαφές αν ισχύουν και για τους ανθρώπους.
Μια μελέτη παρατήρησης σε περισσότερες από 300 γυναίκες διαπίστωσε ότι όσες έπιναν τακτικά αλκαλικό νερό είχαν χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος (BMI), επίπεδα σακχάρου στο αίμα και αρτηριακή πίεση από εκείνες που έπιναν κανονικό νερό. Αλλά η πρώτη ομάδα είχε επίσης υψηλότερο εισόδημα, καλύτερη διατροφή και περισσότερη σωματική δραστηριότητα.
Δεν υπάρχουν επίσης πειστικά στοιχεία ότι το αλκαλικό νερό ενυδατώνει καλύτερα από το κανονικό νερό. Σε μια μελέτη του 2016, οι ερευνητές είδαν μια μείωση του ιξώδους του αίματος (το πάχος και η κολλώδης ιδιότητα του αίματος) σε άτομα που κατανάλωναν αλκαλικό νερό και πρότειναν ότι αυτό μπορεί να αντανακλά την καλύτερη ενυδάτωση. Ωστόσο, άλλες μελέτες που παρακολούθησαν άμεσους δείκτες ενυδάτωσης δεν διαπίστωσαν σημαντικές διαφορές μεταξύ αλκαλικού και κανονικού νερού.
«Σε γενικές γραμμές, μεθοδολογικά ζητήματα σε ορισμένες από αυτές τις μελέτες σε ανθρώπους, όπως το μικρό μέγεθος του δείγματος και η έλλειψη βασικών μετρήσεων, καθιστούν δύσκολη την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων», δήλωσε η Lize Havemann-Nel, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Κέντρο Αριστείας για τη Διατροφή στο Πανεπιστήμιο North-West στο Potchefstroom της Νότιας Αφρικής.
Υπάρχουν κάποιες αναδυόμενες έρευνες που υποδεικνύουν ότι το αλκαλικό νερό μπορεί να δρα ως αντιοξειδωτικό, μειώνοντας το οξειδωτικό στρες και τη μυϊκή βλάβη από την άσκηση υψηλής έντασης ή μεγάλης διάρκειας. Αλλά προειδοποίησε ότι η εργασία αυτή βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Εάν το αλκαλικό νερό έχει όντως οφέλη, αυτά μπορεί να σχετίζονται περισσότερο με την περιεκτικότητά του σε ηλεκτρολύτες παρά με το pH του.
Συνολικά, τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι το αλκαλικό νερό έχει λίγα, αν όχι καθόλου, σαφή οφέλη σε σχέση με το κανονικό νερό και η κατανάλωσή του μπορεί να ενέχει κάποιους κινδύνους.
Για παράδειγμα, η κατανάλωση νερού με pH πάνω από 9 μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους για άτομα που λαμβάνουν φάρμακα που εμποδίζουν την παραγωγή οξέων στο στομάχι, όπως οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων, επειδή μπορεί να αυξήσει περαιτέρω τα επίπεδα pH του στομάχου. Επιπλέον, η περίσσεια ανόργανων συστατικών από το αλκαλικό νερό θα μπορούσε να διαταράξει τα επίπεδα ανόργανων συστατικών στο αίμα των ατόμων με νεφρική νόσο, τα οποία δεν μπορούν να φιλτράρουν αποτελεσματικά τα ανόργανα συστατικά.
Εάν ένα προϊόν αλκαλικού νερού περιέχει διττανθρακικό νάτριο, όπως κάνουν ορισμένα, θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στην υπερβολική πρόσληψη νατρίου.
[via]