Η spinoff της Google DeepMind, Isomorphic Labs, αναμένει ότι οι δοκιμές στα πρώτα φάρμακα που σχεδιάστηκαν από την AI θα ξεκινήσουν φέτος, καθώς οι τεχνολογικές startups αγωνίζονται να μετατρέψουν την αλγοριθμική μαγεία σε πραγματικές θεραπείες.
«Ελπίζουμε ότι θα έχουμε κάποια φάρμακα σχεδιασμένα από Τεχνητή Νοημοσύνη σε κλινικές δοκιμές μέχρι το τέλος του έτους», δήλωσε ο βραβευμένος με Νόμπελ διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Demis Hassabis σε πάνελ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός αυτή την εβδομάδα. «Αυτό είναι το σχέδιο».
Οι δυνατότητες της ανακάλυψης φαρμάκων με τη βοήθεια της AI είναι τεράστιες. Αντί να περνούν χρόνια ή και δεκαετίες δοκιμάζοντας χημικές ουσίες χειροκίνητα, οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης μπορούν να σαρώσουν «βουνά δεδομένων» για να εντοπίσουν μοτίβα και να προβλέψουν ποια μόρια θα μπορούσαν να αποτελέσουν το επόμενο θαυματουργό φάρμακο. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ταχύτερη ανάπτυξη φαρμάκων, μικρότερο κόστος και νέες θεραπείες.
Σύμφωνα με μια εκτίμηση, υπάρχουν πάνω από 460 startups τεχνητής νοημοσύνης που εργάζονται σήμερα στην ανακάλυψη φαρμάκων, εκ των οποίων πάνω από το ένα τέταρτο προέρχεται από την Ευρώπη. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερα από 60 δισ. δολάρια έχουν επενδυθεί στον τομέα αυτό μέχρι σήμερα, και η πλημμύρα χρηματοδότησης δεν δείχνει σημάδια ότι θα σταματήσει.
Ωστόσο, η ανακάλυψη των φαρμάκων είναι απλώς ένα βήμα στη διαδικασία. Μόνο όταν οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες αποφασίσουν ότι αξίζει να τα παρασκευάσουν, να τα προωθήσουν στην αγορά και να τα διανείμουν, θα κάνουν την πραγματική διαφορά για εμάς.
Αυτό είναι που κάνει μερικές από τις πρόσφατες συνδέσεις μεταξύ των φαρμακευτικών κολοσσών και των νεοσύστατων επιχειρήσεων τεχνητής νοημοσύνης ιδιαίτερα συναρπαστικές.
Πέρυσι, η Isomorphic Labs σύναψε συμφωνία ύψους 45 εκατ. δολαρίων με την Eli Lilly για τη συνεργασία σε έρευνα με βάση την τεχνητή νοημοσύνη για θεραπευτικές ουσίες μικρών μορίων. Βάσει της συμφωνίας, η Isomorphic δικαιούται επίσης να λάβει έως και 1,7 δισ. δολάρια σε "ορόσημα βάσει επιδόσεων". Η εταιρεία υπέγραψε επίσης παρόμοια συνεργασία με την ελβετική βιοτεχνολογική εταιρεία Novartis.
«Εργαζόμαστε ήδη σε πραγματικά projects φαρμάκων», δήλωσε ο Hassabis σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Bloomberg Television λίγο μετά τις ανακοινώσεις. «Θα περίμενα μέσα στα επόμενα δύο χρόνια τα πρώτα φάρμακα σχεδιασμένα από Τεχνητή Νοημοσύνη στην κλινική».
Η Exscientia, η οποία αποσχίστηκε από το Πανεπιστήμιο του Νταντί το 2012, ήταν από τις πρώτες που εφάρμοσαν την τεχνητή νοημοσύνη στην ανακάλυψη φαρμάκων. Το 2024, η εταιρεία προώθησε το πρώτο υποψήφιο φάρμακο σχεδιασμένο από Τεχνητή Νοημοσύνη σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, επιτυγχάνοντας αυτό το ορόσημο σε μόλις 12 μήνες - μια διαδικασία που συνήθως διαρκεί περίπου πέντε χρόνια. Η αμερικανική ανταγωνίστρια Recursion εξαγόρασε τον Νοέμβριο την εταιρεία με έδρα την Οξφόρδη έναντι 688 εκατ. δολαρίων.
Αυτά είναι δύο μεγάλα παραδείγματα μιας αγοράς ανακάλυψης φαρμάκων με βάση την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία ανθεί και ολοένα και περισσότερο εδραιώνεται. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης πολλές εταιρείες που εργάζονται σε πιο εξειδικευμένες εφαρμογές της τεχνολογίας. Σε αυτές περιλαμβάνονται η CardiaTec με έδρα το Κέιμπριτζ του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία χρησιμοποιεί την AI για την εύρεση νέων φαρμάκων για τη θεραπεία καρδιακών παθήσεων, και η Multiomic Health με έδρα το Λονδίνο, η οποία εργάζεται πάνω σε φόρμουλες για τη θεραπεία μεταβολικών ασθενειών.
Παρ' όλες τις δυνατότητες όμως, η AI δεν είναι το μαγικό εργαλείο για την ανακάλυψη φαρμάκων. Ενώ μπορεί να επιταχύνει δραστικά την εύρεση των κατάλληλων ενώσεων που απαιτούνται για την παραγωγή νέων φαρμάκων, τα πιο χρονοβόρα βήματα - όπως οι εργαστηριακές δοκιμές με φυσικά δείγματα, οι κλινικές δοκιμές και οι εγκρίσεις από τον FDA - δεν πρόκειται να σταματήσουν.
Παρόλα αυτά, η πραγματική ισχύς της AI έγκειται σε αυτή την κρίσιμη πρώτη φάση: μηδενίζοντας τους στόχους που διαφορετικά θα μπορούσαν να έχουν ξεφύγει από τα όρια, εξοικονομώντας χρόνο στους ερευνητές και πιθανώς ακόμη και ξεκλειδώνοντας νέες θεραπείες.
[via]
