Καταγγελίες εναντίον μέσων κοινωνικών δικτύωσης, marketplaces κ.ά. απευθείας από gov.gr

Τη δυνατότητα να υποβάλλουν καταγγελία μέσω του gov.gr στην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ)  για παράβαση υποχρεώσεων, που έχουν οι ψηφιακές πλατφόρμες, διαθέτουν πλέον οι πολίτες. Πιο συγκεκριμένα, έχουν τη δυνατότητα να καταγγείλουν παραβιάσεις της «Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» (Digital Services Act), ενός συνόλου κανόνων που εφαρμόζονται σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Με απλό και φιλικό τρόπο οι πολίτες, όταν διαπιστώσουν παραβίαση της «Πράξης για τις Ψηφιακής Υπηρεσίες», μπορούν είτε μέσω του gov.gr, είτε απευθείας στην ηλεκτρονική φόρμα υποβολής καταγγελίας της ΕΕΤΤ να καταγγείλουν τον πάροχο της ενδιάμεσης υπηρεσίας, αφού περιγράψουν τα απαραίτητα στοιχεία που τεκμηριώνουν την εικαζόμενη παράβαση. Ακολούθως, μετά την υποβολή του σχετικού μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), ενημερώνονται για την παραλαβή της καταγγελίας. Η ΕΕΤΤ αξιολογεί την καταγγελία και εάν κριθεί ότι το θέμα αφορά σε παράβαση της «Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες», εξετάζει εάν πρέπει να διεκπεραιωθεί από την ίδια ή πρέπει να διαβιβαστεί σε άλλον φορέα. 

Η ΕΕΤΤ ως Συντονιστής Ψηφιακών Υπηρεσιών για την Ελλάδα αξιολογεί εάν οι πάροχοι τηρούν τις υποχρεώσεις που θέτει η «Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» και διαχειρίζεται τις σχετικές καταγγελίες. 

Ενδεικτικά παραδείγματα: 

• Μέσω ενός online marketplace, ο πολίτης βρίσκει ένα προϊόν που τον ενδιαφέρει. Επιθυμεί να διερευνήσει το σχετικό ηλεκτρονικό κατάστημα, όμως διαπιστώνει ότι στο συγκεκριμένο market place, μέσω του οποίου προβάλλεται το προϊόν, δεν υπάρχουν καθόλου οι απαιτούμενες χρήσιμες πληροφορίες. Κάθε online market place είναι υποχρεωμένο να έχει στοιχεία για όλους τους εμπόρους με τους οποίους συνεργάζεται. Η έλλειψη των στοιχείων αυτών συνιστά παράβαση της «Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» και μπορεί να γίνει καταγγελία στην ΕΕΤΤ. 

• Ένα discussion forum έχει δημοσιεύσει τους όρους και τις προϋποθέσεις χρήσης της υπηρεσίας και ο ενδιαφερόμενος θεωρεί  ότι κάποιοι όροι εισάγουν αυθαίρετες διακρίσεις, όπως απαγόρευση χρήσης από μετανάστες, ή παραβιάζουν την ελευθερία της έκφρασης. Η συγκεκριμένη περίπτωση θα συνιστούσε παράβαση της «Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» και αποτελεί, επίσης, λόγο καταγγελίας στην ΕΕΤΤ. 

• Μία πλατφόρμα, για παράδειγμα ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης, διέγραψε περιεχόμενο που κάποιος χρήστης έχει αναρτήσει, χωρίς να εξηγεί τους λόγους, δηλαδή ότι το έπραξε επειδή θεωρεί το προαναφερόμενο περιεχόμενό παράνομο ή αντίθετο προς τους όρους χρήσης της υπηρεσίας. Ο χρήστης μπορεί να υποβάλλει καταγγελία στην ΕΕΤΤ, λόγω της μη παροχής επαρκούς αιτιολόγησης για τον περιορισμό αυτό.  

Αξίζει να σημειωθεί, ότι στην Ελλάδα, τα μέτρα για την εφαρμογή της «Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» έχουν αποτυπωθεί στον ν. 5099/2024.  Η Πράξη στοχεύει πρωτίστως στις λεγόμενες «πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες», ενώ εισάγει κανόνες άμεσης εφαρμογής σε όλα τα κράτη μέλη σχετικά με τις λεγόμενες «ενδιάμεσες υπηρεσίες», όπως οι μηχανές αναζήτησης, οι πάροχοι φιλοξενίας, τα online marketplaces και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στόχος είναι η καταπολέμηση φαινομένων, όπως η διάδοση παράνομου περιεχομένου στο Διαδίκτυο και η παραπληροφόρηση, καθώς και η αποτελεσματική θωράκιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των πολιτών.

Επισημαίνεται ότι μέχρι σήμερα έχουν οριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή 23 μεγάλες πλατφόρμες και μηχανές αναζήτησης και συγκεκριμένα οι εξής: Alibaba Ali Express, Amazon Store, Apple AppStore, Pornhub, Booking.com, Google Search, Google Play, Google Maps, Google Shopping, YouTube, Instagram, Facebook, LinkedIn, Pinterest, Snapchat, Stripchat, TikTok, X (πρώην Twitter), XVideos, Wikipedia, Zalando, Bing, Shein.