Όταν το αίμα ενός ασθενούς ρέει μέσω καθετήρων, στεντ ή άλλων ιατρικών συσκευών, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να σχηματιστούν επιβλαβείς θρόμβοι. Μια νέα πειραματική επίστρωση βιολογικής έμπνευσης θα μπορούσε να το αποτρέψει αυτό, χωρίς τη χρήση αντιπηκτικών φαρμάκων.
Κάθε φορά που το αίμα έρχεται σε επαφή με ένα μη σωματικό υλικό, οι προστατευτικές πρωτεΐνες στο πλάσμα ενεργοποιούνται για να απομονώσουν το υλικό αυτό σχηματίζοντας έναν θρόμβο γύρω του. Εάν αυτός ο θρόμβος σχηματιστεί σε κάτι όπως ένα μηχάνημα αιμοκάθαρσης, θα μπορούσε να παρεμποδίσει τη θεραπεία ή ακόμη και να ξεκολλήσει και να προκαλέσει εγκεφαλικό επεισόδιο στον ασθενή.
Προκειμένου να μην συμβεί αυτό, οι γιατροί συχνά χορηγούν αντιπηκτικά φάρμακα που εμποδίζουν την πήξη του αίματος. Ωστόσο, τα φάρμακα αυτά έχουν αρνητικές παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου ανεξέλεγκτης αιμορραγίας.
Ως αποτέλεσμα, ορισμένοι επιστήμονες έχουν αναπτύξει αντιρρυπαντικές επικαλύψεις που απωθούν τις πρωτεΐνες του πλάσματος, εμποδίζοντάς τες να έρθουν σε επαφή με τις υποκείμενες συνθετικές επιφάνειες. Τούτου λεχθέντος, σύμφωνα με τον Dr. Jayachandran Kizhakkedathu από το Πανεπιστήμιο British Columbia του Καναδά, οι επικαλύψεις αυτές μπορεί να επιτρέπουν ακόμη τον σχηματισμό θρόμβων σε ορισμένες περιπτώσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το πρόβλημα, ο Kizhakkedathu και οι συνεργάτες του δημιούργησαν μια επίστρωση «επιλεκτικής αλληλεπίδρασης πρωτεϊνών» (SPI), η οποία λειτουργεί όπως η φυσική εσωτερική επένδυση των αιμοφόρων αγγείων.
Το πολυμερές υλικό περιέχει «επιφανειακά συνδεδεμένα προστατευμένα θετικά φορτισμένα μακρομόρια» (SPCMs), τα οποία αλληλεπιδρούν στην πραγματικότητα με μια πρωτεΐνη πλάσματος γνωστή ως παράγοντας XII. Με λίγα λόγια, παρόλο που τα μόρια εμπλέκονται με την πρωτεΐνη, την εμποδίζουν να μετατραπεί στη μορφή του παράγοντα XIIa που πήζει το αίμα.
Σε δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν σε ανθρώπινο αίμα που εναποτέθηκε σε γυάλινες επιφάνειες και σε παροχετεύσεις που τοποθετήθηκαν σε σφαγίτιδες φλέβες κουνελιών, διαπιστώθηκε ότι η επίστρωση SPI καθυστερεί δραστικά τον σχηματισμό θρόμβων αίματος. Στο γυαλί με επίστρωση, για παράδειγμα, το αίμα χρειάστηκε πάνω από μία ώρα για να πήξει, σε αντίθεση με μόλις 10 λεπτά σε γυαλί χωρίς επίστρωση. Και το σημαντικότερο είναι ότι μόλις το αίμα δεν ερχόταν πλέον σε επαφή με την επίστρωση, ήταν και πάλι σε θέση να πήξει κανονικά.
«Αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μετασχηματιστικό βήμα στην ανάπτυξη ασφαλέστερων ιατρικών συσκευών», αναφέρει ο Kizhakkedathu. «Σχεδιάζοντας μια επίστρωση που μιμείται τη φυσική προσέγγιση του σώματος για την πρόληψη των θρόμβων, δημιουργήσαμε μια λύση που θα μπορούσε να μειώσει δραματικά την ανάγκη για επικίνδυνα αντιπηκτικά πριν και μετά τη χρήση αυτών των συσκευών από τους ασθενείς».
Απαιτείται, πάντως, περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθεί πώς η επίστρωση αλληλεπιδρά με άλλες πρωτεΐνες και κύτταρα του αίματος.
[via]
