Σελήνη: Το ιδανικό μέρος για τη διατήρηση της γήινης ζωής

Πέρα από όλα τα υπαρκτά οφέλη που μας προσφέρει η ύπαρξη της Σελήνης, από την σταθεροποίηση της ταλάντωσης της Γης μέχρι την δημιουργία της παλίρροιας, και τα δυνητικά οφέλη από τις μελλοντικές αποστολές, όπως η δημιουργία βάσεων για πραγματοποίηση εκτοξεύσεων προς άλλους πλανήτες, οι ερευνητές έχουν μια ακόμα ενδιαφέρουσα ιδέα για να εκμεταλλευτούν τον δορυφόρο μας.

Καθώς τα άγρια είδη απειλούνται ολοένα και περισσότερο από τον αφανισμό, οι ερευνητές θέλουν να εκμεταλλευτούν το εξαιρετικά ψυχρό σεληνιακό περιβάλλον για να κρυοσυντηρήσουν με φυσικό τρόπο ζωικά κύτταρα, κάτι που είναι δύσκολο να διατηρηθεί τεχνητά στον κόσμο μας.

«Ένα τέτοιο βιοαποθετήριο θα διασφάλιζε τη βιοποικιλότητα και θα λειτουργούσε ως αντιστάθμισμα κατά της απώλειάς της λόγω φυσικών καταστροφών, κλιματικής αλλαγής, υπερπληθυσμού, εξάντλησης πόρων, πολέμων, κοινωνικοοικονομικών απειλών και άλλων αιτιών στη Γη», έγραψαν οι ερευνητές, μεταξύ των οποίων και η Mary Hagedorn, ανώτερη ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Βιολογίας Διατήρησης του Smithsonian, στο περιοδικό BioScience. «Στόχος μας είναι να κρυοσυντηρήσουμε τα περισσότερα ζωικά είδη της Γης».

Υπάρχουν όντως κάποια καλά διαχειριζόμενα κρυογονικά θησαυροφυλάκια που περιέχουν δείγματα ιστών - όπως η συλλογή κρυογονικών δειγμάτων Ambrose Monell στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. «Παρ' όλα αυτά, όλα αυτά τα βιοαποθετήρια απαιτούν εντατική ανθρώπινη διαχείριση, ηλεκτρική ενέργεια και συνεχή προμήθεια υγρού αζώτου, γεγονός που τα καθιστά ευάλωτα σε απρόβλεπτες φυσικές και γεωπολιτικές καταστροφές», σημειώνουν οι ερευνητές. «Σήμερα, πολλές κατεψυγμένες συλλογές αποθηκεύονται σε αστικά κέντρα, γεγονός που τις καθιστά ακόμη πιο ευάλωτες σε απειλές αποσταθεροποίησης».

Ωστόσο, η Σελήνη παρέχει μια λύση. Στον σεληνιακό νότιο πόλο, όπου η NASA σκοπεύει να εγκαταστήσει μια σταθερή βάση, υπάρχουν μόνιμα σκιασμένες περιοχές που παραμένουν στους -196 βαθμούς Κελσίου, τις θερμοκρασίες που απαιτούνται για την πλήρη διακοπή της κυτταρικής και μοριακής δραστηριότητας. Ένα τέτοιο βιοαποθετήριο δεν θα απαιτούσε ούτε ενέργεια ούτε συνεχή επίβλεψη.

Στη Γη, υπάρχει ένα βιοαποθετήριο σπερμάτων στο Svalbard Global Seed Vault στην Αρκτική της Νορβηγίας που παραμένει με φυσικό τρόπο σε θερμοκρασία περίπου - 18° C. Αλλά μια τέτοια προσπάθεια στη Σελήνη, αν και μπορεί να διατηρήσει φυσικά τα ζωικά κύτταρα, έχει πολλά εμπόδια.

Για να επιτευχθεί ένα τέτοιο σεληνιακό θησαυροφυλάκιο, τα κρυοσυντηρημένα κύτταρα θα πρέπει πρώτα να δοκιμαστούν στο Διάστημα. Για παράδειγμα, θα συλλέξουν ένα είδος όπως ο αστεροειδής γόνος, ένα είδος σημαντικό στους βιότοπους των κοραλλιογενών υφάλων, θα πάρουν δείγματα από τα πτερύγιά τους και θα τα αποθηκεύσουν σε ένα βιοαποθετήριο στη Γη. Τα κύτταρα και η συσκευασία θα δοκιμαστούν σε περιβάλλον που μοιάζει με του Διαστήματος, πριν από την πραγματική εκτόξευση σε έναν διαστημικό σταθμό. Στη συνέχεια, τα δείγματα θα επιστρέψουν στη Γη «για ανάλυση της βιωσιμότητας και των αλλαγών στο DNA».

Αλλά πριν από το πραγματικό ταξίδι σε ένα σεληνιακό θησαυροφυλάκιο, οι ερευνητές σημειώνουν ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα:

• Συσκευασία: Θα πρέπει να αναπτύξουν «ανθεκτική συσκευασία» ικανή να αντέχει σε ακραίες διαστημικές συνθήκες.
• Ακτινοβολία: Η επιφάνεια της Σελήνης έχει σημαντικά υψηλότερο επίπεδο ακτινοβολίας υποβάθρου από ό,τι η Γη, και όπως ο Άρης, είναι ευάλωτη στις ηλιακές καταιγίδες. Η εισαγωγή «αντιοξειδωτικών μίξεων» για την προστασία των κυττάρων κατά τη διάρκεια της διαδικασίας κατάψυξης μπορεί να βοηθήσει, όπως επίσης και η δημιουργία φυσικών φραγμών (παχιά στρώματα σεληνιακού ρεγόλιθου, τοιχώματα νερού κ.λπ.).
• Θερμοκρασία: Η μεταφορά των δειγμάτων στο κρυογονικό θησαυροφυλάκιο θα απαιτήσει οχήματα ικανά να διατηρούν κρυογονικές θερμοκρασίες. Αυτό συμβαίνει επειδή, υπό το φως της ημέρας, οι εκτεθειμένες περιοχές της Σελήνης μπορούν να φτάσουν περίπου τους 100 °C.
• Ανταγωνισμός για τους πόρους: Το θησαυροφυλάκιο θα βρίσκεται στις μόνιμα σκιασμένες περιοχές του νότιου πόλου, όπου βρίσκονται ανεκτίμητα αποθέματα σεληνιακού πάγου (απαραίτητου για την επιβίωση και πιθανώς για τη δημιουργία καυσίμων για πυραύλους). Μπορεί να μην είναι εύκολο να αξιοποιηθούν αυτές οι περιοχές για ένα αποθετήριο, καθώς τέτοιες περιζήτητες περιοχές (που αξιολογούνται επίσης από διάφορα έθνη) «μπορεί να είναι ιδιαίτερα περιορισμένες και να διαχειρίζονται», δήλωσαν οι ερευνητές.
• Μικροβαρύτητα: Στο Διάστημα, τα δείγματα ιστών μπορεί να μεταβληθούν όταν εκτίθενται σε συνθήκες σχεδόν έλλειψης βαρύτητας, και αυτή η επίδραση στα κρυοσυντηρημένα κύτταρα χρειάζεται περισσότερη μελέτη.

Το μεγάλο κέρδος για δεκαετίες, ωστόσο, είναι ότι, αφού αποθηκευτούν, τα δείγματα δεν θα χρειάζονται ενέργεια και θα είναι σχετικά λίγο ευάλωτα σε περιβαλλοντικές και κοινωνικές διαταραχές. Η πρώτη «κατηγορία» των διατηρημένων ζώων θα περιλαμβάνει πιθανότατα απειλούμενα ή υπό εξαφάνιση είδη, επικονιαστές, πολιτιστικά σημαντικά είδη και άλλα.

«Η προστασία της γήινης ζωής πρέπει να αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα στην προσπάθεια να βρεθούν περιοχές στη Σελήνη για βιομηχανίες και πολλούς τύπους επιστήμης», καταλήγουν οι ερευνητές.

[via]