Η μνήμη δεν σχηματίζεται τελικά μόνο στον εγκέφαλο, αλλά και σε άλλα κύτταρα του σώματος!
Σύμφωνα με νέα έρευνα, οι αναμνήσεις μπορούν να σχηματιστούν και εκτός του εγκεφάλου. Μη εγκεφαλικά κύτταρα που εκτέθηκαν σε χημικούς παλμούς παρόμοιους με αυτούς στους οποίους εκτίθενται τα εγκεφαλικά κύτταρα όταν τους παρουσιάζονται νέες πληροφορίες, προκάλεσαν την ενεργοποίηση ενός γονιδίου κρίσιμης σημασίας για το σχηματισμό μνήμης.
Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της ανθρώπινης μάθησης και μνήμης είναι το φαινόμενο massed-spaced. Δηλαδή, η εκπαίδευση που κατανέμεται σε πολλαπλές συνεδρίες παράγει ισχυρότερη μνήμη από την ίδια ποσότητα εκπαίδευσης που μαζικοποιείται σε ένα μόνο επεισόδιο.
Και όλη αυτή η δραστηριότητα της μνήμης - ο σχηματισμός και η αποθήκευσή της - λαμβάνει χώρα μόνο στον εγκέφαλο, συγκεκριμένα στα εγκεφαλικά κύτταρα, σωστά; Λοιπόν, μια νέα έρευνα από το Κέντρο Νευρωνικής Επιστήμης του NYU έδειξε ότι και άλλα κύτταρα εκτός από τα εγκεφαλικά μπορούν επίσης να επιτελέσουν μια λειτουργία μνήμης.
«Η μάθηση και η μνήμη συνδέονται γενικά μόνο με τον εγκέφαλο και τα εγκεφαλικά κύτταρα, αλλά η μελέτη μας δείχνει ότι και άλλα κύτταρα στο σώμα μπορούν να μάθουν και να σχηματίσουν μνήμες», δήλωσε ο Nikolay Kukushkin, κλινικός αναπληρωτής καθηγητής στο NYU και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Για να σχηματιστούν μνήμες, ο εγκέφαλος πρέπει να συνδέσει μια εμπειρία στα κύτταρά του (νευρώνες), έτσι ώστε, όταν οι νευρώνες αυτοί ενεργοποιηθούν εκ νέου, η μνήμη να ανακληθεί. Όταν οι νευρώνες δραστηριοποιούνται από τη μάθηση ή τις εμπειρίες, συγκεκριμένα γονίδια σε αυτούς τους νευρώνες ενεργοποιούνται. Τα ενεργοποιημένα γονίδια παράγουν πρωτεΐνες που είναι απαραίτητες για το σχηματισμό νέων συνδέσεων μεταξύ των νευρώνων, οι οποίες ενισχύονται με την πάροδο του χρόνου, συμβάλλοντας στη μακροχρόνια μνήμη.
Οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν τα μη εγκεφαλικά κύτταρα αντιδρούν παρόμοια, οπότε ανέπτυξαν δύο ξεχωριστές σειρές γενικών ανθρώπινων κυττάρων, μία από νευρικό ιστό και μία από νεφρικό ιστό, για να το δοκιμάσουν. Αναπαρήγαγαν το φαινόμενο massed-spaced, εκθέτοντας τα μη εγκεφαλικά κύτταρα σε διαφορετικούς παλμούς χημικών σημάτων για να μιμηθούν τον τρόπο με τον οποίο οι νευρώνες εκτίθενται σε χημικούς νευροδιαβιβαστές όταν μαθαίνονται νέες πληροφορίες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα μη εγκεφαλικά κύτταρα ενεργοποίησαν ένα γονίδιο μνήμης, το ίδιο που κάνουν και οι νευρώνες όταν σχηματίζουν μνήμες. Τα κύτταρα μπορούσαν επίσης να διακρίνουν πότε οι χημικοί παλμοί επαναλαμβάνονταν και όχι απλώς παρατείνονταν, με τον ίδιο τρόπο που οι νευρώνες μπορούν να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ της μάθησης με διαλείμματα και της εκμάθησης. Όταν οι παλμοί ήταν διακεκομμένοι, το γονίδιο της μνήμης ενεργοποιούνταν πιο έντονα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι όταν οι παλμοί δίνονταν όλοι μαζί. Τα ευρήματα της μελέτης παρέχουν στους ερευνητές μια καλύτερη κατανόηση της μνήμης και τη δυνατότητα ανάπτυξης μεθόδων για τη βελτίωσή της.
Όπως δήλωσε ο Kukushkin,
Αυτό αντικατοπτρίζει το φαινόμενο massed-space σε δράση. Δείχνει ότι η ικανότητα μάθησης από την κατά διαστήματα επανάληψη δεν είναι μοναδική για τα εγκεφαλικά κύτταρα, αλλά, στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι μια θεμελιώδης ιδιότητα όλων των κυττάρων. Αυτή η ανακάλυψη ανοίγει νέες πόρτες για την κατανόηση του τρόπου λειτουργίας της μνήμης και θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερους τρόπους ενίσχυσης της μάθησης και αντιμετώπισης των προβλημάτων μνήμης. Ταυτόχρονα, υποδηλώνει ότι στο μέλλον θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε το σώμα μας περισσότερο σαν τον εγκέφαλο - για παράδειγμα, σκεφτείτε τι θυμάται το πάγκρεας μας σχετικά με το μοτίβο των προηγούμενων γευμάτων μας για να διατηρήσει υγιή επίπεδα γλυκόζης στο αίμα ή σκεφτείτε τι θυμάται ένα καρκινικό κύτταρο σχετικά με το μοτίβο της χημειοθεραπείας.
[via]
