Στις μέρες μας, οι άνθρωποι που υποψιάζονται ότι πάσχουν από τη νόσο του Alzheimer τείνουν να υποβάλλονται σε επεμβατικές, δυσάρεστες και δαπανηρές εξετάσεις εγκεφάλου ή σπονδυλικής στήλης προτού λάβουν διάγνωση. Μέχρι τότε, τα συμπτώματα έχουν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται, με αποτέλεσμα οι ίδιοι και οι οικογένειές τους να έχουν λιγότερο χρόνο για να κάνουν τις απαραίτητες προσαρμογές στην υγειονομική περίθαλψη και στον τρόπο ζωής τους. Τι θα γινόταν όμως αν οι γιατροί μπορούσαν να εντοπίσουν τη νόσο Alzheimer στους ασθενείς πριν αρχίσουν να εμφανίζουν απώλεια μνήμης;
Αυτή είναι η φιλοσοφία ενός νέου αιματολογικού τεστ της ALZpath, μιας εταιρείας ιατρικών διαγνωστικών με έδρα την Καλιφόρνια. Το τεστ ονομάζεται ALZpath pTau217 assay και διατίθεται προς το παρόν αποκλειστικά σε ερευνητικούς φορείς, οι οποίοι ασχολούνται με την επαλήθευση της αποτελεσματικότητας του τεστ σε άτομα που κινδυνεύουν να αναπτύξουν τη νόσο Alzheimer. Σε μελέτη που εξέτασε τα αποτελέσματα τριών ομάδων μελέτης της νόσου, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ της Σουηδίας διαπίστωσαν ότι το τεστ pTau217 είναι εξαιρετικά ακριβές και θα μπορούσε να είναι σύντομα έτοιμο για κλινική έρευνα.
Αντί να απαιτείται από τους ασθενείς να υποβληθούν σε σπινθηρογράφημα εγκεφάλου ή σε παρακέντηση της σπονδυλικής στήλης, το pTau217 assay χρειάζεται απλώς ένα μικρό δείγμα αίματος. Αναζητά σε αυτό το δείγμα για φωσφορούχο tau 217 ή p-Tau217, μια παραλλαγή της πρωτεΐνης tau. Η Tau και η αμυλοειδής β-πρωτεΐνη (Aβ) είναι γνωστό ότι συσσωρεύονται στους εγκεφάλους των ατόμων που πάσχουν από Alzheimer, καθιστώντας και τις δύο πολύτιμους βιοδείκτες όταν πρόκειται για τη διάγνωση της νόσου, ωστόσο, η p-tau217 τείνει να υπερτερεί έναντι άλλων βιοδεικτών που σχετίζονται με αυτήν όταν χρησιμοποιείται ως μέσο εξέτασης το πλάσμα αίματος.
Η σε βάθος χρόνου μελέτη του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ διαπίστωσε ότι το τεστ pTau217 αναγνώριζε σωστά τα αυξημένα επίπεδα της tau στο 97% των περιπτώσεων, καθιστώντας το ένα εξαιρετικά ακριβές διαγνωστικό εργαλείο. Το τεστ παρακολουθούσε επίσης τα επίπεδα p-Tau217 των συμμετεχόντων καθώς αυξάνονταν με την πάροδο των ετών, επιτρέποντας "τη βελτίωση της διαχείρισης των ασθενών και, τελικά, την έγκαιρη πρόσβαση σε θεραπείες που τροποποιούν τη νόσο", σημειώνουν οι ερευνητές.
Το τεστ pTau217 δεν είναι το πρώτο που επικεντρώνεται στην εξέταση αίματος για την εκδήλωση της νόσου του Alzheimer. Πριν από ένα χρόνο, επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον ανακοίνωσαν το SOBA, ένα τεστ που αναζητά συσσωματώματα Aβ σε δείγματα αίματος. Ένα άλλο τεστ, το AD-Detect, έγινε επίσης διαθέσιμο στους καταναλωτές πέρυσι, αν και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς διάγνωσης- μπορεί μόνο να βοηθήσει τους ανθρώπους να εκτιμήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Alzheimer.
Πολλές άλλες εναλλακτικές επιλογές διάγνωσης και θεραπείας της νόσου του Alzheimer βρίσκονται επίσης υπό εξέλιξη. Ένα headband για εκτέλεση ηλεκτροεγκεφαλογραφίας (ΗΕΓ) που αναπτύχθηκε το 2023 φαίνεται να παρακολουθεί αξιόπιστα τους χρήστες για σημάδια της νόσου εντοπίζοντας τις "ατράκτους" των εγκεφαλικών κυμάτων. Ένα φάρμακο που παράγεται από την Eli Lilly θα μπορούσε να βοηθήσει στην καθυστέρηση της εμφάνισης σοβαρών συμπτωμάτων της νόσου Alzheimer, ενώ ένα πεπτίδιο που κατασκευάστηκε στο ΜΙΤ θα μπορούσε να ελαχιστοποιήσει την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Πέρυσι, ένα κοινό συμπλήρωμα bodybuilding ταυτοποιήθηκε ως πιθανός παράγοντας κατά της γνωστικής κατάπτωσης. Και για να αποφευχθεί εξαρχής η απώλεια μνήμης, μια διεθνής ομάδα ερευνητών εργάζεται για την ανάπτυξη ενός εμβολίου κατά του Alzheimer.
[via]
